۱-۱٫ نقشهیاتمدیرهدرکنترل شرکت ها
به زبان ساده، هیات مدیره به گروهی از افراد که قانونی در حاکمیت سازمان مسئول هستند، گفته می شود. هیات مدیره به عنوان جزء اصلی راهبری شرکتی در کنار سهامداران و مدیریت عامل نقش عمدهای را در برابر ذینفعان بر عهده دارد. هیات مدیره با استفاده از قدرت قانون از طریق استخدام، اخراج و جبران گروههای مدیریت سازمان مقدمات کنترل مدیریت را فراهم میسازد. ترکیب هیات مدیره به عنوان ابزاری کنترلی در شرکت تعیین کننده قدرت هیات مدیره است لذا ترکیب هیات مدیره عامل مهمی در تبیین توانایی اعضا برای انجام وظایف و کمک به عملکرد شرکت می باشد (زهرا ، ۱۳۷۹، ۳۳۴-۲۹۱).
حقایق حاکی از آن است که در شرکتها، مدیران بیشتر دنبال منافع خود بودهاند تا منافع ذینفعان. برای حل این مشکل، دو راه حل وجود دارد: اول آنکه جهت تشویق مدیران به انجام رفتار مورد انتظار، برای ایشان پاداش و انگیزاننده در نظر گرفته شود، دومین روش، قدرتمندسازی هیات مدیره به گونهای است که بتواند نظارت شایستهای روی عملکرد مدیران داشته باشد. این روند فرصت طلبی مدیران، همراه بود با روند جانبی نظارت بیشتر از جانب سهامداران که با این کار خود، در واقع یک رژیم حاکم مطلقه را به وجود آورده بودند. حرکتی که درعمل انجام گرفت این بود که هیات مدیره به مدیریت عامل نزدیک شد، به گونهای که درحقیقت به صورت شریک استراتژیک مدیریت درآمد. این شراکت استراتژیک هیات مدیره با مدیریت، برنامهریزی استراتژیک، مدیریت ریسک و اجرا، تصمیمگیری بهتر و راندمان بالاتر شرکت را به ارمغان آورد. این تعامل دو طرفه موجب شد که عمل نظارت راحتتر صورت گرفته و حالت افراطی نظارت که از جانب سهامداران صورت گرفته بود، از بین رفته و این نظارت تعدیل شود. همچنین این فرایند موجب از میان برداشته شدن یک سری مقررات دست و پا گیر واضافی و نیز کاهش یافتن نظارت مؤسسات سرمایهگذاری شد. وظایف و مسئولیتهای اصلی هیئت مدیره را بدینگونه میتوان برشمرد: (حساس یگانه ،۱۳۸۸)
- تصمیمگیری در مورد هدف و وظیفه سازمان
- تأمین شرایط بقای سازمان
- انتخاب و انتصاب مدیر اجرایی ارشد
- حمایت از مدیر اجرایی و نظارت بر عملکرد او
- برنامهریزی مؤثر سازمانی و حاکمیت بر سازمان تحت قوانین دولتی
- تأمین منابع کافی و مدیریت مؤثر آن
- طرح و نظارت روی برنامهها و خدمات سازمان
- ارتقای افکار عمومی نسبت به سازمان با پاسخگو بودن
- عملکرد به عنوان شورای عالی استیناف
- ارزیابی عملکرد خود هیات مدیره
هیات مدیره شرکت، به عنوان نهاد هدایت کنندهای که نقش مراقبت و نظارت بر کار مدیران اجرایی را به منظور حفظ منافع مالکیتی سهامداران بر عهده دارد (مکرمی،۱۳۸۲،۳۲). به نظر می رسد که رمز موفقیت شرکت در گرو هدایت مطلوب آن است به گونهای که میتوان ادعا کرد که راز جاودانگی شرکت های معروف و خوشنام در برخورداری آن ها از یک هیات مدیره موثر و کارا نهفته است. هیات مدیره شرکت قلب آن محسوب میشود پس باید همواره سالم و شاداب باشد و خوب تغذیه شود بنابراین بروز نشانههای خستگی، کمبود انرژی، بیعلاقهگی و ضعف عمومی در عملکرد هیات مدیره به همان اندازه برای درستی و صحت عملیات بدنه شرکت لازم است که جریان آزاد و دائم خون برای تندرستی و سلامت بدن انسان مورد نیاز می باشد با استفاده از متون گوناگون شرایط زیر برای اثر بخشی هیئت مدیره توصیه میگردد:(نبوی چاشمی ۱۳۸۹،ص۳۴-۳۸)
- جلسات هیات مدیره باید به صورت منظم بر گزار گردد.
- در هیات مدیره باید توازن قوای مطلوبی برقرار باشد.
- نباید اجازه داده شود که یک شخص خاص بر جلسات هیات مدیره و فرایند تصمیمگیری در آن مسلط شود.
- اعضای هیات مدیره باید با بلند نظری به پیشنهادهای اعضای دیگر توجه کنند.
- اطمینان متقابل در بین اعضای هیات مدیره باید در سطح بالایی قرار داشته باشد.
- اعضای هیات مدیره باید دارای صفات عالی اخلاقی و درجه والایی از درستکاری راستی و امانتداری باشند.
- بین اعضای هیات مدیره باید روابط قوی و ارتباطهای موثری وجود داشته باشد.
- هیات مدیره باید مسئولیت صورتهای مالی را برعهده گیرد.
- اعضای غیر موظف وهیات مدیره بایددارای دیدگاه مستقلی باشند.
- هیات مدیره باید آمادگی پذیرش افکار و راهبردهای جدید را داشته باشد.
- اعضای هیات مدیره نباید در مقابل تغییر و تحولات سازنده مقاومت کنند.
- هیات مدیره باید دارای درک عمیقی بوده و از ماهیت پویایی برخوردار باشد.
- هیات مدیره باید ریسکهای ذاتی مربوط به فعالیتهای تجاری را بشناسد.
- هیات مدیره باید آمادگی تحمل ریسکهای حساب شده را داشته باشد نپذیرفتن ریسک یعنی محروم شدن از بازده.
- هیات مدیره باید مراقب مسائل مطرح شده از سوی ذینفعان شرکت باشد و برای برخورد فعال با آن ها آمادکی لازم را کسب کند.
- از انجا که اهمیت موضوع آموزش پیوسته در حال افزایش است اعضای هیات مدیره باید در دورههای آموزشی لازم شرکت کنند.
هیات مدیره در نظام راهبری شرکت عنصری مهم است هدف اصلی نظام راهبری اطمینان دادن به سهامداران در این مورد است که مدیریت ارزش سرمایهگذاریهای آن ها را افزایش میدهد به عقیده تریگر ترکیب هیات مدیره باید در بر گیرنده چهار ویژگی باشد؛ نخست اینکه هیات مدیره باید دارای تنوع باشد، دوم اینکه هیات مدیره باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا کاردانی و صلاحیتی را به دست بیاورد که خاص این وظیفه است، سوم اینکه هیات مدیره باید دارای تصدی باشد و در آخر اینکه اعضای هیات مدیره باید با تجربه باشند (مجتهد زاده، ۱۳۸۷،۵۴-۲۱)
در بیشتر کشورها گونه تفکر، عقاید و رفتار مدیران نشان داد که به صورت جمعی روی حاکمیت هیات مدیره و ارتباط آن با مدیریت اتفاق نظر دارند. مدیران و اعضای هیات مدیره اکثرا براین باروند که اعضای هیات مدیره باید بیشتر در امور مربوط به شرکت به عنوان شرکای مدیریت فعالیت کنند. در واقع آنان باید قدرتمندتر، با اعتماد به نفس بیشتر، درگیرانهتر، با دانشتر، با نقش چشمگیرتر در برنامهریزیهای استراتژیک، و به عنوان منبع اولیه مشاوره و نکته سنجی خود را مطرح ساخته و فعالیت کنند. اکثر مدیران، هیات مدیره را زمانی در اوج توانایی و تاثیرگذاری میبینند که از جانب مدیران ارشد اجرایی به عنوان یک دارایی استراتژیک برای مدیریت عامل دیده شوند. هدف کلی تعیین تاثیر ویژگیهای هیات مدیره بر کیفیت سود شرکت است که میتواند مبنای تصمیمگیری شرکت ها در خصوص هیات مدیره همچنین باز خوردی برآیین نامه نظام راهبری شرکتی باشد.
متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود
برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
متن کامل